Mediewistyka - ÂŚredniowiecze, historia, badania. - 2006-05-25 Wystawa: Polska i Stolica Apostolska

piątek, 26 maja 2006
Polska i Stolica Apostolska. X – XXI wiek Wystawa w Zamku Królewskim w Warszawie 25 maja - 2 lipca 2006 Wystawa obejmuje bulle i brewe papieskie z kilkunastu archiwów paĹstwowych i koĹcielnych z caĹego kraju oraz pamiÄtki i dary zwiÄzane z papieĹźami od X do XXI wieku. Organizatorzy: StaĹy Komitet Mediewistów Polskich Zamek Królewski w Warszawie * Kuratorium: Wojciech FaĹkowski (przewodniczÄcy), Waldemar Bukowski, Kazimierz DopieraĹa, Tadeusz Krawczak, MaĹgorzata PleskaczyĹska, Hubert Wajs, ks. Janusz Zbudniewek. Wojciech FaĹkowski, Andrzej Rottermund Polska i Stolica Apostolska – tysiÄc lat historii * Historia zwiÄzków Polski ze StolicÄ PiotrowÄ siÄga X wieku i rozpoczyna siÄ od pierwszego dokumentu polskiej kancelarii ksiÄĹźÄcej z okresu schyĹku panowania Mieszka I. Nazwany od pierwszych sĹów „Dagome iudex” jest zachowanym streszczeniem aktu oddania kraju pod opiekÄ Stolicy Apostolskiej. PowstaĹ okoĹo 990 roku i byĹ skierowany do papieĹźa Jana XV. TworzyĹ on bezpoĹredniÄ, instytucjonalnÄ wiÄĹş z papiestwem i umacniaĹ wĹadztwo rodu piastowskiego po pierwszych dziesiÄcioleciach chrzeĹcijaĹstwa w Polsce. MyĹlÄc o przyszĹoĹci swojego rodu i paĹstwa, Mieszko zwróciĹ siÄ do papieĹźa jako do zwierzchnika KoĹcioĹa, przedstawiciela wĹadzy uniwersalnej i autorytetu wykraczajÄcego poza sferÄ religijnÄ i koĹcielnÄ. TysiÄc lat po tym wydarzeniu ponownie patrzymy z nadziejÄ na StolicÄ ApostolskÄ jako na ĹşródĹo najwyĹźszego autorytetu w naszych czasach, miejsce, skÄd rozpowszechniane jest uniwersalne przesĹanie do wszystkich narodów. W tym sensie w ciÄgu tysiÄca lat nic siÄ nie zmieniĹo, a Rzym pozostaje stolicÄ caĹego Ĺwiata i powszechnie zrozumiaĹym symbolem duchowej opieki i Dobrej Nowiny. Papiestwo, rezygnujÄc z posiadanego przez wieki PaĹstwa KoĹcielnego, zachowaĹo dawnÄ siĹÄ oddziaĹywania i stary tytuĹ „ caput mundi”, najlepiej okreĹlajÄcy sprawowane przywództwo nad Ĺwiatem. Polska, w tej perspektywie pozostaje jednym z wielu paĹstw i narodów, zĹÄczonym jednak od tysiÄca lat wiÄziÄ prawnÄ, instytucjonalnÄ, duchowÄ i emocjonalnÄ. Historia papieskich wizyt w Polsce jest zdecydowanie krótsza. Niemal w ciÄgu caĹej historii papieĹźe pozostawali na terenie PaĹstwa KoĹcielnego, nieczÄsto udajÄc siÄ poza jego granice. KaĹźdy wyjazd, spotkanie czy wizyta byĹy wydarzeniem niezwykĹym, wynikajÄcym z nadzwyczajnych okolicznoĹci i komentowanym jako zupeĹnie wyjÄtkowe. Jeszcze w minionym stuleciu o papieĹźach mówiĹo siÄ jako o „wiÄĹşniach Watykanu”, osobach skrÄpowanych rozbudowanÄ etykietÄ, wymogami urzÄdu i szczególnÄ, ciÄĹźÄcÄ na nich odpowiedzialnoĹciÄ. Ze Stolicy Piotrowej patrzyli na Ĺwiat, nie mogÄc w praktyce ani uczestniczyÄ w Ĺźyciu innych narodów, ani spotykaÄ rzesz pielgrzymów w odlegĹych paĹstwach. PrzeĹomem byĹ pontyfikat Jana PawĹa II, który uczyniĹ z podróĹźy do najbardziej oddalonych regionów Ĺwiata narzÄdzie ewangelizacyjne, a oficjalne wizyty przeksztaĹciĹ w osobiste spotkania z wiernymi, peĹne emocji, wspólnych rozmów i refleksji nad zmieniajÄcym siÄ Ĺwiatem. Wystawa „Polska i Stolica Apostolska. X – XXI wiek” zostaĹa przygotowana na przyjazd do Polski Ojca ĹwiÄtego Benedykta XVI. Jest czÄĹciÄ naszego powitania, a zarazem przypomnieniem, waĹźnym takĹźe dla nas samych, wielowiekowych zwiÄzków Polski i Polaków z papiestwem. Chronologicznie pierwszym obiektem jest bulla gnieĹşnieĹska z 1136 roku, która stanowi jeden z najcenniejszych zabytków polskiej historiografii, a zarazem waĹźne ĹşródĹo do poznania kultury, stosunków spoĹecznych oraz organizacji KoĹcioĹa w Polsce w XI i XII wieku. Ostatnim zaĹ eksponatem jest bulla mianujÄca w marcu 2006 r. arcybiskupa StanisĹawa Dziwisza kardynaĹem KoĹcioĹa powszechnego. W ten sposób staraliĹmy siÄ przedstawiÄ ponad 900 lat historii tych kontaktów, poĹwiadczonej ĹşródĹowo dokumentami i Ĺwiadectwami mijajÄcych wieków. WĹród eksponatów, które zdoĹaliĹmy zgromadziÄ jeden ma szczególnÄ wymowÄ symbolicznÄ. To zdjÄcie pustego fotela na Jasnej Górze, przygotowanego na przyjÄcie papieĹźa PawĹa VI, który bardzo chciaĹ przyjechaÄ na rocznicÄ chrztu Polski w 1966 roku. Nie zostaĹ zaproszony przez wĹadze PRL, mimo próĹb episkopatu i prymasa, kardynaĹa Stefana WyszyĹskiego. KrzesĹo pozostaĹo puste przed wielkim tĹumem wiernych zgromadzonych na bĹoniach jasnogórskich. StaĹy Komitet Mediewistów Polskich i Zamek Królewski w Warszawie przygotowaĹy wystawÄ w hoĹdzie przybywajÄcemu do nas papieĹźowi Benedyktowi XVI, a takĹźe dla podkreĹlenia wagi historycznych zwiÄzków ze StolicÄ ApostolskÄ. UznaliĹmy, Ĺźe dokumenty papieskie, kierowane do Polski i Polaków majÄ wielkÄ wartoĹÄ historycznÄ i symbolicznÄ. IlustrujÄ tÄ czÄĹÄ naszej historii, która wpisuje siÄ w dzieje caĹej Europy i pozwala wyjaĹniÄ problemy i zagadki historii powszechnej. JednoczeĹnie, gromadzÄc obiekty i przygotowujÄc ekspozycjÄ zauwaĹźyliĹmy jak wiele jeszcze wysiĹku i badaĹ, osobnych publikacji i dogĹÄbnych analiz wymaga ta czÄĹÄ naszego dziedzictwa narodowego. Jest to obecnie jedno z pilniejszych zadaĹ w ramach planowanych badaĹ naukowych i podejmowanych prac nad odbudowÄ naszej ĹwiadomoĹci historycznej. Na wystawie uwzglÄdniliĹmy jedynie maĹÄ czÄĹÄ dostÄpnych zbiorów, starajÄc siÄ by reprezentowane byĹy róĹźne czÄĹci Królestwa Polskiego i wszystkie epoki. SiÄgnÄliĹmy jednak wyĹÄcznie po te eksponaty (dokumenty, paramenty liturgiczne, zdjÄcia i pamiÄtki), które zwiÄzane sÄ bezpoĹrednio z osobami papieĹźy. Z Ĺźalem musieliĹmy zrezygnowaÄ z tych obiektów, piÄknych i waĹźnych, które wprawdzie przynaleĹźÄ do naszej tradycji religijnej, ale nie ĹÄczÄ siÄ ze wspólnÄ historiÄ Polski i papiestwa. StworzÄ one kiedyĹ, jak sÄdzimy potrzebnÄ i wielkÄ, przekrojowÄ wystawÄ „Polonia sacra”, do której obecna ekspozycja moĹźe byÄ dobrÄ zachÄtÄ i, mamy takÄ nadziejÄ, waĹźnym wprowadzeniem.
Ostatnia aktualizacja ( piątek, 26 maja 2006 )

< Poprzedni		NastÄpny >

[ WrĂłÄ ]